Onderschrift

Nicasiusz kreeg moed van God

en bedwong het Olympisch vuur met sterke hand.

Hij dacht alleen aan het heil en de eer van zijn stad,

en daarom eert Van Campen hem met een schilderij.

Aldus luidt, vrij vertaald, het begin van het onderschrift. Het vertelt het verhaal van de brand in de toren, nadat deze in 1651 door de bliksem was getroffen. Nicasiusz snelde de trappen op en wist met zijn bijl de brandende delen van de houten spits weg te hakken. Daarmee voorkwam hij dat de brand zich verder kon uitbreiden. Wel smolt het lood op de spits en druppelde op zijn kleren; vandaar de grijze spetters. Als beloning voor zijn dappere daad kreeg Nicasiusz van het stadsbestuur een nieuw kostuum en 50 gulden (ongeveer anderhalf maandsalaris). Zijn portret werd geschilderd door Jacob van Campen in opdracht van het stadsbestuur; het doek kwam in het stadhuis te hangen.

Stadstimmerman

Nicasiusz was stadstimmerman, een functie die we nu hoofd publieke werken zouden noemen. Na de brand heeft hij een nieuwe spits gebouwd op de Onze-Lieve-Vrouwetoren, naar ontwerp van Van Campen. Inmiddels is die opnieuw vervangen.

Lydia Edelkoort