Belgische soldaten, 1914Belgische soldaten, 1914

Belgische soldaten, 1914

Jan Hoynck van Papendrecht (1858-1933)

Het schilderij ademt een stille gelatenheid. Vier kaartspelende Belgische soldaten zitten op het stro in een witte legertent. Een vijfde kijkt wat onderuit liggend toe, een pijp in de mond. De man met de geelzwarte muts staart met een lege blik voor zich uit, terwijl hij een kaart speelt. Ook de man rechts lijkt niet met zijn gedachten bij het spel.Dit intieme en allerminst heldhaftige tafereel is geschilderd door Jan Hoynck van Papendrecht. Geen Amersfoorter, wel beroemd om zijn schilderijen van militairen.

Amersfoort nam veel vluchtelingen op: 19000, terwijl de stad 25000 inwoners had

Belgische soldaten, 1914

Amersfoort nam verrassend veel vluchtelingen op

De vijf Belgen waren samen met ruim een miljoen soldaten en burgers naar het noorden gevlucht, weg van de verschrikkingen van de oorlog. Amersfoort nam verrassend veel Belgen op: 19.000, terwijl de stad 25.000 inwoners had. Omdat Nederland neutraal was werden de militairen geïnterneerd; in Amersfoort eerst in tenten op het terrein van de Juliana van Stolbergkazerne en later in Kamp Zeist. De leefomstandigheden waren slecht door vervuiling, verveling en honger. Die verbeterden iets nadat de soldaten in opstand kwamen en acht doden vielen. De nagekomen gezinnen werden opgevangen bij particulieren en in speciaal voor hen gebouwde kampen: Albertsdorp, Elisabethsdorp en Nieuwdorp (tegenover het huidige Dierenpark). Dankbare Belgen bouwden in Amersfoort het nationale Belgenmonument.

Souvenirs

Door het vervaardigen en bewerken van gebruiksvoorwerpen probeerden geïnterneerde militairen de tijd te doden. Het minutieus versieren van deze veldfles moet vele uren werk zijn geweest.

Mieke Heurneman

Belgische soldaten, 1914