Gezicht op Amersfoort, 1671Gezicht op Amersfoort, 1671

Gezicht op Amersfoort, 1671

Mathias Withoos (ca 1627–1703). Detail

De stad ligt in 1671 nog binnen de middeleeuwse stadsmuur. Linksvoor de rivier de Eem met de vrachtschepen in de zon, net als de Koppelpoort. Binnenin de stad liggen de belangrijke gebouwen, zoals de Sint-Joriskerk en de Onze-Lieve-Vrouwekerk. De vele torenspitsjes laten zien dat er ook in de 17e eeuw nog een groot aantal kloostergebouwen stond. Rond de stad is het groene landschap van de Gelderse Vallei te zien, met op de achtergrond de Veluwe.

Withoos bracht de belangrijkste bedrijfstakken Amersfoort in beeld

Gezicht op Amersfoort, 1671

Bedrijvigheid in 1671

Withoos bracht de belangrijkste bedrijfstakken van zijn geboortestad in beeld. Zo is er de tabaksteelt: links buiten de muur zijn talloze droogschuren voor bladeren te zien. Verder ligt textiel te bleken in het gras voor de muur, ook een belangrijk product. En de schepen in de Eem laten Amersfoort zien als doorvoerstad van goederen tussen Duitsland en Holland.

Iconisch sinds 1671

Withoos was een man van aanzien in Amersfoort: hij was enige jaren weesmeester en zat in de raad. Bij raadsbesluit van 27 november 1671 werd het ‘Gezicht op Amersfoort’ door het toenmalige stadsbestuur aangekocht tot ‘ciraat’ van het stadhuis aan de Hof ‘nu ende in futurum’. Bijzonder is dat Withoos zelf deel uitmaakte van dat stadsbestuur. Om te laten zien wat hem voor ogen stond, schilderde Withoos eerst een kleiner voorbeeld. Het grote schilderij is ruim 4 bij ruim 2 meter. Daarvoor ontving hij 600 gulden, toen tweemaal het jaarsalaris van een timmerman. Het schilderij is sindsdien in het bezit van de stad Amersfoort. Sinds 2000 is het in Museum Flehite te bewonderen. Het is hét startpunt voor een bezoek aan de historische, middeleeuwse binnenstad van Amersfoort.

Auteur: Cor van den Braber

Wat is er zoal te zien op het eeuwenoude stadsgezicht? - Voor de restauratie